ฝุ่นPM2.5 อันตรายไหม? ดูแลตนเองยังไงให้ปลอดภัยจาก PM2.5

ช่วงปลายปี – ต้นปี เป็นช่วงที่มักจะเจอฝุ่น PM2.5 มากที่สุด ทั้งในกรุงเทพฯ และต่างจังหวัด ในบางครั้งที่เราอาจเข้าใจผิดว่าที่เราเห็นนั้นเป็นหมอก แต่จริงๆแล้วเป็นฝุ่นจำนวนมาก  ที่ผ่านมาผู้คนต่างให้ความสนใจกับฝุ่น PM2.5 กันมากขึ้น เนื่องจากฝุ่น PM2.5 มีผลกระทบโดยตรงกับสุขภาพหลายด้าน ยังมีประชาชนอีกจำนวนมากที่ยังไม่ทราบถึงผลกระทบและยังไม่ตระหนักถึงผลเสียต่างๆที่จะตามมา 

ฝุ่น PM2.5 คืออะไร ?  

ฝุ่น PM2.5 คือฝุ่นที่มีขนาดเล็กขนาด 2.5 ไมครอน ไม่สามารถมองเห็นด้วยตาเปล่า เราสามารถสูดดมเข้าไปผ่านจมูกไปถึงปอดได้ สามารถลอยตัวอยู่ในอากาศได้เป็นเวลานาน ช่วงเวลาที่เกิดฝุ่น PM2.5 มักเป็นช่วงปลายปีถึงต้นปี (ธันวาคม-มีนาคม) เนื่องจากเป็นช่วงฤดูหนาว ความกดอากาศสูงทางตอนเหนือของประเทศลงมาปกคลุมทางภาคกลาง และทั่วภูมิภาคของประเทศ ทำให้เกิด “อากาศปิด” หรือเรียกกันง่ายๆว่า ไม่มีลมนั่นเอง เมื่ออากาศไม่ถ่ายเทฝุ่นละอองจึงไม่สามารถลอยขึ้นไปบนชั้นบรรยากาศได้ ทำให้มีฝุ่นปกคลุมอยู่นั่นเอง

สาเหตุที่ทำให้เกิดฝุ่น PM2.5 มาจากหลายปัจจัย 

  1. การเผาของเกษตรกร – เมื่อถึงฤดูหนาวชาวเกษตรกรต่างต้องเคลียพื้นที่รกร้างหรือเศษผลผลิตที่เก็บเกี่ยวไปแล้วเพื่อเคลียหน้าดิน เพื่อที่จะทำการเพาะปลูกในฤดูถัดไป ต่างใช้วิธีเผา ไม่ว่าจะเป็นไร่ข้าวโพด ไร่อ้อย ซึ่งเป็นการเผาในที่โล่ง การเผานี้ส่งผลกระทบไม่ว่าจะเป็นเขม่า ขี้เถ้าและควันไฟ เรียกได้ว่าเป็นต้นต่อที่ทำให้เกิดฝุ่น PM 2.5 นั่นเอง
  1. การเผาป่า และการเกิดไฟป่า – ไฟป่าสามารถเกิดขึ้นได้เองตามธรรมชาติ แต่ในประเทศไทย ไฟป่ามักเกิดจากมนุษย์ ที่เข้าไปหาของป่า เผาป่าเพื่อให้พื้นที่โล่งเดินทางเข้าไปได้ง่าย แต่หารู้ไม่ว่า การเผาป่านอกจากจะส่งผลกระทบต่อสัตว์ป่าและต้นไม้แล้ว ยังส่งผลกระทบต่อผู้คนอื่นด้วย เพราะทั้งเขม่าควัน ฝุ่น เศษขี้เถ้า สามารถลอยไปได้ไกล และลอยอยู่ในอากาศได้นานในช่วงฤดูนี้  
  1. ฝุ่นควันจากท่อไอเสียรถยนต์ – อย่างไรก็ตามฝุ่นควันจากท่อไอเสียรถยนต์กับนับเป็นอีกหนึ่งสาเหตุที่ทำให้เกิดฝุ่น PM2.5 โดยเฉพาะรถยนต์ดีเซลเก่า กระบวนการเผาไหม้ ทำให้เกิดควันดำ เขม่าควันนี้ทำให้เกิดมลพิษและฝุ่นละอองตามมานั่นเอง 
  1. โรงงานอุตสาหกรรม – สามารถเกิดฝุ่น PM2.5 ได้จากการเผาไหม้เชื้อเพลิงฟอสซิล หรือโรงงานผลิตปูนซีเมนต์และภาคอุตสาหกรรมโรงงานไฟฟ้า

ฝุ่น PM2.5 ส่งผลเสียและอันตรายต่อสุขภาพอย่างไรบ้าง ? 

ผลกระทบต่อทางเดินหายใจ 

ฝุ่น PM2.5 ส่งผลกระทบต่อทางเดินหายใจได้โดยตรง เพราะมีขนาดเล็กมาก มนุษย์สามารถสูดดมเข้าไปทางลมหายใจได้ หากสูดดมหายใจเข้าไปเยอะๆ จะทำให้เกิดอาการหอบ ภูมิแพ้ และเกิดการไอเรื้อรังได้ แต่หากสะสมเป็นเวลานานจะก่อให้เกิดเป็นโรคมะเร็งปอดและโรคปัญหาทางเดินหายใจเรื้อรังในที่สุด 

ผลกระทบต่อผิวหนัง

นอกจากฝุ่น PM 2.5 จะเข้าสู่ร่างกายทางระบบหายใจได้แล้ว ยังสามารถเข้าสูร่างกายจากผิวหนังได้อีกด้วย โดยจะทำให้มีอาการคัน ผื่นแดงตามตัว คนที่เป็นภูมิแพ้อยู่แล้วต้องระวังเป็นพิเศษ หากออกไปข้างนอกควรใส่เสื้อผ้าที่ปกคลุมร่างกายมิดชิดและควรอาบน้ำวันละ 2 ครั้ง ทำความสะอาดที่นอนอย่างสม่ำเสมอ 

ผลกระทบต่อระบบประสาทและสมอง

จากที่เรารู้กันมาว่าฝุ่น PM2.5 มีขนาดเล็กมาก ซึ่งมันสามารถเข้าไปในร่างกายจนถึงกระแสเลือดได้ ผลที่ตามมาอาจทำให้เป็นโรคความดันโลหิตสูง เลือดมีความหนืดทำให้ปวดหัวบ่อยหรือปวดบริเวณท้ายทอย นอกจากนี้ยังส่งผลไปถึงโรคหลอดเลือดในหัวใจ และโรคหลอดเลือดสมองนั่นเอง

ผลกระทบต่อดวงตา 

เมื่อมีฝุ่น PM2.5 มากในอากาศ ดวงตาเป็นสิ่งที่แทบจะหลีกเลี่ยงไม่ได้ หากมีฝุ่นละอองเล็กๆจำนวนมากเข้าในดวงตา จะทำให้เกิดเยื่อบุตาอักเสบ รวมถึงมีอาการคันตา ตาบวม และอาจเกิดโรคตาแดงได้นั่นเอง

ดูแลตัวเองอย่างไรให้ปลอดภัยจากฝุ่น PM2.5

มนุษย์และสัตว์เป็นสิ่งมีชีวิตที่ต้องการอากาศหายใจที่บริสุทธิ์ แต่เมื่อหลีกหนีจากฝุ่น PM2.5 ไม่ได้ เราควรหาวิธีป้องกัน หาความรู้ให้มากกว่าเดิม เพราะฝุ่นชนิดนี้อันตรายต่อมนุษย์เป็นอย่างมาก เป็นวิธีง่ายๆที่สามารถปฏิบัติได้และควรปฏิบัติอย่างเคร่งครัด

  • ไม่ออกไปทำกิจกรรมกลางแจ้งในขณะที่ฝุ่น PM2.5 มีค่าสูงกว่ากำหนด ถึงแม้จะเป็นการออกกำลังกายก็ตาม
  • หากมีธุระจำเป็นที่ต้องออกไปนอกบ้านควรสวมแมสทุกครั้ง ควรเป็นแมสที่สามารถป้องกัน ฝุ่นPM2.5 ได้ เช่นหน้ากาก N95
  • ใช้เครื่องฟอกอากาศ ที่สามารถกรองฝุ่น PM2.5 ได้ และเปลี่ยนไส้กรองใหม่ทุกๆ 6 เดือน  เรามีแนะนำเครื่องฟอกอากาศที่ดีราคาไม่แพงสามารถอ่านได้ที่ แนะนำเครื่องฟอกอากาศ ราคาไม่เกิน 2,000 คุณภาพดีเกินคุ้ม
  • ปิดบ้านและที่อยู่อาศัยให้มิดชิด ในวันที่มีค่าฝุ่นค่อนข้างสูง เพื่อป้องกันฝุ่นจำนวนมากเข้ามาในบ้าน 
  • ทำความสะอาดบ้านอย่างสม่ำเสมอ เพื่อลดการสะสมของฝุ่นภายในบ้าน โดยเน้นบริเวณที่นอน หลังตู้ ผ้าม่าน หรือมุ้งลวดที่มักมีฝุ่นปริมาณมาก 
  • ควรล้างจมูกทุกวัน เนื่องจากบางคนจะมีอาการแน่นจมูก แสบจมูก และอาบน้ำชำระร่างกายให้สะอาดอยู่เสมอ
  • ดื่มน้ำเยอะๆและรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ 
  • เช็คค่าฝุ่น PM2.5 อยู่เสมอ สามารถเช็คได้ทางเว็บไซต์และแอปพลิเคชั่น Air4Thai ของกรมควบคุมมลพิษ ซึ่งเป็นห่วยงานของรัฐ หากค่าฝุ่นPM2.5 เกิน 100 จะเริ่มมีผลกระทบต่อสุขภาพนั่นเอง

ฝุ่น PM 2.5 อยู่กับเราได้ไม่นานค่ะ แค่ไม่กี่เดือนก็จริง แต่ในระยะยาวแล้วมีผลเสียต่อสุขภาพ 100% มีผู้คนเป็นโรคมะเร็งปอดเยอะขึ้น การสูญเสียก็มากขึ้น หากเราทุกคนและทุกภาคส่วนตระหนักถึงปัญหานี้คงดีไม่น้อย 

ทุกคนมักขอพรให้ตัวเองมีสุขภาพดี การมีสุขภาพที่ดีมักจะมาจากการใส่ใจและดูแลตัวเอง แต่บางครั้งสิ่งที่หลีกเลี่ยงไม่ได้คือสภาพแวดล้อมรอบตัวไม่ดี มลพิษ ฝุ่นควัน อย่างน้อยเราควรทราบถึงสาเหตุปัญหาที่เกิดขึ้น และวิธีป้องกัน 

ถ้าตอนนี้ที่บ้านของคุณเต็มไปด้วยฝุ่น ลองจองแม่บ้านให้เข้าไปทำความสะอาด แบบรายชั่วโมงได้นะคะ สามารถอ่านรายละเอียดได้ที่ เว็บไซต์ของเรา 

เกี่ยวกับผู้เขียน

Uthaiwan B.